Merhabalar, son çeyrek yüzyılda giderek artan teknolojik gelişmeler çağında internet yaşamımızın temel gerekliliklerinden birisi oldu. Şu an bu yazıyı okurken arka planda bir internet bağlantısı söz konusu.
Hayatımızın bir parçası olmaya başlayan internetin bildiğimiz faydaları yanı sıra bilmediğimiz bir çok zararı da olabiliyor. Bu konularda en hassas grup ise çocuklarımız.
Peki bu konu da çocuklarını korumak isteyen ailelere neler önerebiliriz? İşte ailelerimize Yirmi Bir 21 Öneri
1- İnternetin dilini öğrenin: İnternette çocuğunuzu kötüden koruyup iyiye yönlendirebilmeniz için öncelikle sizin bu platformu iyi şekilde bilmeniz gerekir. Bu şekilde çocuklarımıza iyi rol model olabiliriz.
2- İnterneti alırken kılıfını hazırlayın: Bilgisayar ve interneti alır almaz bilgisayarınıza zararlı sitelerden koruma programlarını yükleyin. İnternet sağlayıcınızın sizlere sunduğu güvenli internet seçeneğini aktifleştirebilirsiniz.
3- İnternet evinizin başköşesinde olsun: İnternet evin ortak kullanım alanlarinda olmasına dikkat edin. Çocuğunuzun odasında bilgisayar ya da en azından internet olması sizin kontrolünüzü zorlaştıracak belki imkânsız kılacaktır.
3- Çocuğunuz nerede bilin: Çocuğunuzun dışarıda nereye gittiğini bildiğiniz gibi bilgisayarda neler yaptığını, internette hangi sitelere girdiğini, playstation da hangi oyunları oynadığını da bilmelisiniz.
4- Güvenli internet kullanımını öğretin: Çocuğunuzun her hareketini kontrol etmeniz mümkün olmaz. Dolayısıyla ona interneti güvenli şekilde nasıl kullanacağını öğretin.
5- Internet kullanımının da kuralları olduğunu anlatın: Normal hayattaki yanlişların teknolojik aletlerin kullanımında da yanlış olduğunu söyleyin.
6- Zaman sınırlaması koyun: Çocuğunuzun fiziksel, zihinsel, psikolojik ve sosyal gelişimi olumsuz etkilenmemesi için internet kullanmasına sınırlar getirin ve o sınırların ödev ya da proje hazırlama gibi makul sebepler olmaksızın aşılmasına izin vermeyin.
Hiç şüphesiz zaman sınırlaması ile ilgili kesin bir zaman dilimi söylemek çok fazla mümkün değildir.
Ancak aşağıdaki zaman sınırlamalarını çocuğunuzun yaşına göre uygulamanız faydalı olabilir.
Bebekler: İki yaşından küçük çocukların internet, bilgisayar ya da televizyonla karşılaşması çok doğru değildir. Ancak şayet bir sebeple mutlaka kullanılması gerekiyorsa günde 10/15 dakika kullanılabilir.
Okul öncesi: Okul öncesi dönemde eğitim ve eğlence amaçlı olarak internetteki siteleri kullanmak mümkün olabilir hatta çocuğunuzun gelişimi için faydalıdır. Ancak kullanım süresinin günde 30 dakikayı geçmemesine ve kullanımın sizinle olmasına böylece gerekli yerlerde çocuğunuzu bilgilendirmeye dikkat etmelisiniz.
İlköğretim: İlk beş yılda ödevlerin hazırlanması hariç oyun ve eğlence için 30- 45 dakika yeterlidir. Sonraki yıllarda ise ödev hazırlama hariç hafta içi bir saati geçmeyecek hafta sonu ise biraz daha esnek olabilecek bir düzen kurulmalıdır. Ancak ödev hazırlama için en fazla yarım saat fazladan verilmeli yetişmiyorsa günlük kullanım iznini ödeve ayırması tavsiye edilebilir.
Lise: Günde 2 saatlik bir kullanım bu dönem için yeterlidir. Şayet bir amaç için kullanılıyorsa (ödev, araştırma, iş vs.) yarım saatlik bir vakit
fazladan verilebilir.
(Matte, 2010)
7- İnterneti paylaşın: İnterneti zaman zaman beraber kullanın ve bu kullanım süresini paylaşım haline dönüştürerek hem çocuğunuzun bildiklerini sizinle paylaşmasını hem de sizin bildiklerinizi onunla paylaşmayı sağlayın.
8- Sağlığını korumayı öğretin: Uzun süreli internet kullanımı bilinçsiz kullanım halinde bedensel (ve / veya psikolojik) boyutlu sağlık problemlerine yol açabilmektedir. Dolayısıyla çocuğunuza ilgili bazı egzersizleri öğretmelisiniz.
9- Alternatif oluşturun: Çocukların internette uzun süreli vakit geçirmesinin en önemli nedenlerinden bir tanesi şehir hayatında yapabilecekleri diğer aktivitelerin fazla olmamasından kaynaklanmaktadır. Anne baba olarak evde ya da ev dışında severek yapabileceği alternatifler bulmak zorundayız. Bu bir spor ya da hobi çalışmasına katılmak da olabilir,
10 - Kullanım sözleşmesi yapın: İnternet kullanımının kuralları ve şartları olduğunu çocuklarınıza anlatıp, doğru kullanım için bir internet kullanım sözleşmesi hazırlayabilirsiniz. Sözleşmeyi hazırlarken aile toplantısı yapıp ailedeki herkesin fikirleriyle sözleşmenin içeriğine katkıda bulunmasını sağlamanız sözleşmeyi zenginleştirecek ve sözleşmeye uymayı artıracaktır.
Aşağıda Microsoft firmasının Amerikan Pediatri Birliği'nin danışmanlığında hazırladığı güvenli internet kullanım sözleşmesini bulacaksınız.
Sözleşmeyi kendi ailenizin şartlarına göre değiştirebilirsiniz.
11- İnternet Defteri oluşturun: Hem sizin hem de çocuğunuzun internette ne kadar vakit geçirdiğini görebilmeniz ve sağlıksız kullanımı her ikinizin de kontrol edebilmeniz için internete girilen saatlerin yazıldığı bir internet defteri tutmak faydalı olabilir.
12- İnternete servis yapmayın: Aile olarak geçirdiğiniz ortak vakitlerin olmasına vakitlerde herkesin birlikte olmasına özen gösterin. Özellikle kahvaltı ve yemeklerin beraberce yemeğe dikkat edin. Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başında çocuğunuza servis yapmak yerine onun da size katılmasını sağlayın.
13. Yasaklamayın, meşgul edin: Çocuğunuza ne kadar internet ile ilgili yasak koysanız da ev içinde yapacak daha iyi bir şey yoksa çocuğunuz ya sizden gizli internete girecek ya da size karşı olumsuz duygular besleyecektir. Her halükarda doğru olmayan bu tutum için çocuğunuzun internete en çok girdiği saatlerde evde ya da dışarıda sevdiği başka bir şey yapmasına izin ve imkan vererek onu meşgul edip internetten uzaklaşmasını sağlayabilirsiniz.
14- Arada topluca ara verin: Zaman zaman ailece internet, tv, cep telefonu hiç bir teknolojik aletin kullanılmadığı günler organize edin. Ailece güzel ve eğlenceli faaliyetler planladığınız bir gününüz olsun.
15- Çocuklarınıza zaman ayırın: Çocukların interneti aşırı kullanmasının en önemli sebeplerinden bir tanesi sohbet etmektir.
16- İnterneti sırayla kullanın: evde internete bağlı tek bilgisayarın olması, interneti kullanmak için her aile bireyinin belirlenmiş sürelerinin olması ve herkesin bu süreye saygı gösterip uyması internet kullanımını azaltmada faydalı olabilir.
17- Arkadaş etkisine dikkat edin çocuğunuzun arkadas çevresini göz önünde bulundurarak planlamalar yapın
18- Cocuğunuzu kafelerde kaybetmeyin: Yapılan araştırmalar Türkiye'de internet kafelerin büyük çoğunluğunun gerek hukuki gerekse ahlaki anlamda olması gerektiği gibi işletilmediğini göstermektedir. Bu nedenle çocuğunuz internet kafeye gidiyorsa çocuğunuzu internet kafeler konusunda bilgilendirin ve hukuki ve ahlaki anlamda doğru işletilen kafelere gitmeyi seçmesini sağlayın.
19-Yasal düzenlemeleri takip edin: Internette yayın yapan web siteleri ve internet kafeler hakkındaki yasal düzenlemeleri takip edip, yasa dışı uygulamaları gerekli mercilere bildirin.
20 - Sivil toplum çalışmalarına katılın: Çocuğunuzun alternatiflerini çoğaltma anlamında destek alabileceğiniz ve destek olabileceğiniz sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarına katılıp çocuklarla ve gençlerle alakalı yapılacak faaliyetleri gündemde tutarak stkların bu konuda çalışmalarını yoğunlaştırmalarını sağlayabilirsiniz.
21 - Okulla işbirliği içinde olun: Süreçlerle ilgili okulunuzda ki psikolojik danışmanla işbirliği kurun.
Kaynakça:
Dr. Mehmet DİNÇ, İnternet Bağımlılığı Önleme, HKÜ. Psikoloji Gündemi Der., 02.12.2015
Comments